استفاده از خاک رس در ساختمان سازی
آشنایی با خاک رس ساختمانی
خاک رس ساختمانی بخاطر ویژگی‌های خاصی که دارد از قدیم تا کنون جایگاه مهمی در ساختمان‌سازی پیدا کرده است.
خاک رس یکی از انواع مختلف خاک‌ها می‌باشد که حدود 50 درصد از خاک را تشکیل می‌دهد.
این خاک طبیعی می‌باشد که اغلب مواد آن به شکل ریزدانه بوده و به همین علت به خاک‌های سرد مشهور هستند.
حالت چسبندگی خاک رس باعث شده در مقایسه با بقیه خاک‌ها مقدار آب بیشتری را در خود نگه دارد.
خاک رس از فرسایش سنگ‌هایی چون سنگ آذرین و دگرگونی نظیر فلدسپات‌ها، گرانیت‌ها و… شکل گرفته و به وجود می‌آید.
معرفی خاک رس ساختمانی
خاک رس ساختمانی بخاطر ویژگی‌های خاصی که دارد از قدیم تا کنون جایگاه مهمی در ساختمان‌سازی پیدا کرده است.
خاک رس یکی از انواع مختلف خاک‌ها می‌باشد که حدود 50 درصد از خاک را تشکیل می‌دهد.
این خاک طبیعی می‌باشد که اغلب مواد آن به شکل ریزدانه بوده و به همین علت به خاک‌های سرد مشهور هستند.
حالت چسبندگی خاک رس باعث شده در مقایسه با بقیه خاک‌ها مقدار آب بیشتری را در خود نگه دارد.
خاک رس از فرسایش سنگ‌هایی چون سنگ آذرین و دگرگونی نظیر فلدسپات‌ها، گرانیت‌ها و… شکل گرفته و به وجود می‌آید.
معرفی و بررسی خاک رس ساختمانی
انواع خاک رس
رس‌های کائولینیتی و نسوز
رس‌های بنتونیتی
رس‌های معمولی
رس‌های دیرگداز
رس گلوله‌ای
رس آهکی
رس رسوبی
رس قرمز
بررسی انواع خاک رس ساختمانی
رس‌های کائولینیتی و نسوز
رس‌های کائولینیتی و نسوز خاک‌هایی هستند که قبل از اینکه به حرارت زیر 1520 درجه سلسیوس برسند شکل خود را تغییر ندهند.
رس‌های بنتونیتی
رس‌های بنتونیتی حالت چسبندگی و شکل‌پذیری دارند و آب زیادی نیز جذب می‌کنند.
به صورتی که بعد از جذب آب وزن آنها چند برابر افزایش پیدا می‌کند.
این نوع خاک رس در سرامیک‌سازی مصرف می‌شود.
رس‌های معمولی
رس معمولی، خاکی است که دانه‌‌های آن ریز و کوچکتر از 2 یا 7 میکرون می‌باشد.
این نوع خاک رس طی خمیر شدن حالتی پلاستیکی می‌گیرد.
با کانی‌های رسی، ایلیتی، کوارتز، فلدسپات‌های تجزیه نشده، میکا و… همراه می‌باشد که در اثر فرسایش و تجزیه شیمیایی سنگ‌های سیلیکاتی به وجود آمده است.
رس‌های دیرگداز
این نوع خاک در جاهایی یافت می‌شود که سنگ‌های معدنی آن، بیشتر سنگ‌های سخت و زغال‌سنگ می‌باشد.
این خاک به دلیل مولکول‌های تشکیل دهنده حالت شکل‌پذیری زیادی ندارد.
رس گلوله‌ای
این نوع خاک به شکل طبیعی در قسمت‌هایی از لایه زمین شکل می‌گیرد.
رس گلوله‌ای در مقایسه با رس‌های رسوبی با مواد دیگر ترکیب نمی‌شود و به صورت توده‌هایی در رگه لایه زمین به دست می‌آید.
قابلیت انقباض آنها به دلیل اینکه خیلی تحت فشار نبوده‌اند گاهی به 20 درصد می‌رسد.
رس آهکی
این نوع خاک ترکیباتی فلدسپاتی نظیر، شن و ماسه، مواد آهکی و… دارد به همین دلیل شکل‌پذیری آن دشوار می‌باشد.
میزان درجه حرارت، کنترل و نظارت بر پخت آن بسیار مهم می‌باشد.
رس رسوبی
خاک رس رسوبی اصولاً تحت فشار به صورت پوسته رسوبی شکل می‌گیرد.
مسیری را که این خاک از محل تخریب و تجزیه سنگ‌های تشکیل دهنده طی می‌کند طولانی می‌باشد به همین دلیل به ذرات ریز تبدیل می‌شود.
ممکن است ناخالصی‌هایی مانند منیزیوم، قلیاها، اکسیدهای آهن و… در این نوع خاک رس دیده شود.
رس قرمز
این نوع خاک در مکان‌هایی تشکیل می‌شود که مواد آهنی و رسوبات سنگ آهن در جریان تخریب‌ها و فشارهای پوسته زمین بیشتر از سایر مواد وجود دارد.
رس قرمز ترکیبات متنوعی دارد و درجه پخت آن گاهی از 1200 درجه فراتر می‌رود.
همچنین هنگام پخت در حرارت بین 1000 الی 1200 درجه رنگی زرد و قرمز می‌گیرد.
کاربردهای مختلف خاک رس
خاک رسی که در ساختمان مورد استفاده قرار می‌گیرد باید به دور از هرگونه ناخالصی باشد.
معمولاً خاک رس را برای ساخت و ساز از معادن تحت نظارت تهیه می‌کنند تا بر طبق استانداردهای لازم باشد.
خاک رس خشک شده یا سوخته شده در آتش به خشت و آجر تبدیل می‌شود.
با بکارگیری ملاتی که از خود خاک رس به دست آمده در ساخت خانه استفاده می‌شود.
کاهگل یکی دیگر از انواع مصالح ساختمانی می‌باشد که از مخلوط شدن خاک رس و کاه به دست می‌آید.
علاوه بر موارد فوق خاک رس ساختمانی در ساخت کاشی سرامیکی، ملات، گچ، شفته و سفال سازی نیز استفاده می‌شود.